ใช้ปัญญาพิจารณาอริยสัจอย่างพระอรหันต์ โดยหลวงพ่อฤๅษี วัดท่าซุง

ที่พระพุทธเจ้าท่านบอกว่าความเกิด ความแก่ ความเจ็บ ความตาย ความ
พลัดพรากจากของที่รักของชอบใจย่อมมีแก่คนและสัตว์ที่เกิดมา นี่เราก็นั่ง
นึกดูว่าคนที่เกิดมาแล้วนี่มันจะต้องมีการเปลี่ยนแปลงไหม เราเองเราก็นั่ง
เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งร่างกาย เพราะว่าเติบใหญ่
ขึ้นมาหรือว่าแก่ลง คนรุ่นราวคราวเดียวกันสมัยเมื่อเป็นเด็กนักเรียน เวลานั้น
ร่างกายยังมีความกระฉับกระเฉงยังมีความคล่องตัว เวลานี้เราไปพบเพื่อน
สมัยนั้น แต่ว่าระยะเวลามันเป็นสมัยนี้เราจะไปดูว่ารูปร่างของเขานั้นเปลี่ยน
ไปมากไม่เหมือนกับเมื่อสมัยเราเป็นนักเรียนด้วยกัน เราเห็นเขาแก่เขา
เปลี่ยนแปลงไปได้แล้วเราคิดหรือเปล่าว่าเราก็ต้องเปลี่ยนแปลงไปตามนั้น
นี่ความเป็นอนิจจังของร่างกายมันปรากฏ

ทีนี้ความเป็นอนิจจังของอารมณ์มันก็มีอีก อารมณ์ที่เรารักเรายึดมั่นถือมั่นใน
สิ่งเหล่านี้ว่ามันจะคงอยู่ไปกับเราตลอดกาลตลอดสมัย อารมณ์ประเภทนี้
แหละบรรดาท่านพุทธบริษัทเป็นอารมณ์ที่สร้างความทุกข์ เพราะว่าตามกฎ
ธรรมดาของโลก มีอะไรที่มันจะมีการทรงตัว คนหรือสัตว์ที่เรารัก มันจะอยู่
กับเราตลอดกาลตลอดสมัยไม่พลัดพรากจากกันมันก็เป็นไปไม่ได้ เพราะว่า
ความเป็นอนิจจัง ความไม่เที่ยงมันบังคับ อนัตตาการสลายตัวมันบังคับ คน
และสัตว์ที่ปรากฏว่าอยู่กับเรามันก็มีอาการแก่ อาการเสื่อม มีการสลายตัว
การสลายตัวมีอยู่ ๒ อย่าง สลายตัวเพราะการสิ้นลมปราณ ที่เราเรียกว่าตาย
หรือว่าสลายไปจากใจของเรา เอาจิตห่างออกไปก็เรียกว่าสลายตัวไป ถ้า
หากว่าเราเอาปัญญาพิจารณาไว้เสมอว่าสิ่งทั้งหลายในโลกไม่มีอะไรเป็น
เรา เป็นของเรา เราไม่มีในสิ่งนั้น สิ่งนั้นไม่มีในเรา ทุกสิ่งทุกอย่างเราเป็นแต่
เพียงอาศัยอยู่ชั่วคราวเท่านั้น และไม่ช้ามันกับเราก็ต้องพลัดพรากจากกัน
ทำใจให้สบายไว้แบบนี้ เวลาร่างกายที่ความแก่มันเกิดเราก็ไม่หนักใจ เรารู้
ตัวว่ามันจะแก่ เวลาความป่วยไข้ไม่สบายเกิดขึ้นเราก็ไม่หนักใจเพราะว่าเรา
รู้ตัวว่ามันจะเกิด นี่รู้ตัวไว้ก่อน ทีนี้ความตายจะเข้ามาถึงเราก็ไม่หนักใจ
เพราะรู้ว่ามันจะตาย รู้ว่าเกิดมาแล้วมันต้องตาย ทีนี้อาการอย่างหนึ่งอย่างใด
อาการพลัดพรากจากของรักของชอบใจเกิดขึ้น เราก็ไม่หนักใจ เพราะเราคิด
อยู่แล้วว่าคนก็ดีสัตว์ก็ดี วัตถุก็ดี สิ่งทั้งหลายเหล่านี้มันจะต้องพลัดพรากจาก
เรา เราจะต้องพลัดพรากจากมัน มันเป็นของธรรมดาของชาวโลก มันไม่เป็น
ของแปลกสำหรับเรา

ถ้าเราใช้ปัญญาพิจารณาตัวนี้เข้า จิตใจของเราก็จะมีความสุข เหมือนอย่าง
พระอรหันต์ เราจะเห็นว่าพระอรหันต์ทั้งหลายท่านไม่มีอารมณ์ความทุกข์ แต่
ว่าท่านรู้ว่าร่างกายหรือขันธ์ห้าหรือวัตถุเป็นปัจจัยของความทุกข์ ท่านไม่
หนักใจ ขันธ์ห้ามันจะเป็นอย่างไรก็ช่างมัน ขันธ์ห้ามันจะป่วยก็ถือว่าเป็นเรื่อง
ธรรมดาก็รู้ว่าจะป่วย เมื่อป่วยแล้วก็มีทางรักษาเพื่อเป็นการบรรเทาเวทนา

หายก็หาย ไม่หายจะตายก็ช่าง นี่ก็เป็นเรื่องธรรมดา เมื่อร่างกายมันจะตาย
เราก็ไม่แปลกใจ รู้ตัวว่าเราจะตาย ถึงแม้ว่ารู้ตัวว่าเราจะตาย คิดไว้อยู่เสมอ
ว่าเราจะตาย นี่จิตเราคิดไว้ตลอดเวลา ของรักของชอบใจที่มันมีไม่ว่าจะเป็น
คน สัตว์ หรือวัตถุก็ตาม ต้องคิดไว้เสมอว่าวันหนึ่งข้างหน้ามันจะต้อง
พลัดพรากจากเราไป นี่จงมีความเข้าใจตามนี้ มีความรู้สึกอยู่เสมอว่า ถ้าสิ่ง
ใดก็ตามที่เรารักแล้วพลัดพรากจากเราไปก็ถือว่าเป็นเรื่องธรรมดา เพราะเรา
รู้ว่ามันไม่ใช่เรา เราไม่ใช่มัน ให้มันเป็นปกติวิสัย​

(ธรรมะขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่สอนโดยหลวงพ่อฤๅษีวัดท่าซุงนี้ คัดลอกมาจากหนังสือ กรรมฐาน 40
หลวงพ่อฤๅษีลิงดำ) ความดีนี้ขอให้ข้าพเจ้าและทุกท่านที่มีความเคารพใน พระรัตนตรัยและหลวงพ่อฤๅษีลิงดำ จงมี
ความเจริญในธรรมะโลกุตรธรรมยิ่งๆขึ้นไป เพื่อพระนิพพานในชาติปัจจุบันนี้ทุกท่านด้วยเทอญ